Tiến sĩ Trần Phi Vũ, một kỹ sư hàng không đã có tám năm làm việc tại Úc, đang tận dụng chuyên môn của mình để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững tại Việt Nam thông qua công nghệ máy bay không người lái (drone). Nói về Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá trong khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ông mô tả đây là một cột mốc quan trọng. Theo ông, nghị quyết này đã tháo gỡ những rào cản, tạo điều kiện cho các tài năng công nghệ trong và ngoài nước đóng góp vào quê hương.
Tiến sĩ Vũ, Chủ tịch Mạng lưới Đổi mới Sáng tạo Việt Nam – Úc, giảng viên Đại học New South Wales và nhà khoa học trưởng tại JWC Lab Inc., nhận thấy rằng nông nghiệp tiên tiến là một lĩnh vực mà Úc rất phát triển. Ông nhấn mạnh rằng việc ứng dụng công nghệ drone tại Việt Nam không chỉ bảo vệ sức khỏe của nông dân mà còn giúp tiết kiệm đáng kể thời gian trong canh tác.
Năm 2018, Tiến sĩ Vũ và đội ngũ R&D của JWC Lab Inc. đã hợp tác với các chuyên gia từ Úc, Pháp và Mỹ để phát triển máy bay không người lái trong nông nghiệp có khả năng chẩn đoán bệnh cây trồng và thực hiện điều trị. Các drone nhỏ gọn với sáu cánh quạt có chiều cao 0,54 mét được trang bị công nghệ hình ảnh độ phân giải cao để tạo ra Chỉ số Thực vật Bình thường hóa (NDVI), giúp đánh giá độ xanh và mật độ của cây trồng.
Những chiếc drone này hoạt động nhanh gấp 28 lần so với phun thuốc thủ công, có thể bao phủ hai hecta chỉ trong 10 phút. Chúng còn giúp tiết kiệm đến 15% phân bón và 60-70% nước. Nhờ thiết kế nhẹ và linh hoạt, các UAV có thể dễ dàng di chuyển qua mọi địa hình.
Tiến sĩ Vũ giải thích rằng các thiết bị tích hợp AI giúp nhanh chóng phát hiện bệnh, cho phép nông dân áp dụng các phương pháp phun thuốc chính xác và can thiệp kịp thời. Cây khỏe mạnh có hàm lượng diệp lục cao hơn và xanh hơn, trong khi cây yếu có mức diệp lục giảm, giúp nông dân dễ dàng nhận biết và cô lập cây bị bệnh.
Nhận thấy không phải nông dân nào cũng có thể tự vận hành drone, đội ngũ của Vũ đã phát triển nền tảng Dịch vụ Drone (DaaS™), cho phép người dùng lên lịch phun thuốc qua ứng dụng di động đơn giản và chỉ phải trả phí cho dịch vụ đã sử dụng.
Tiến sĩ Vũ và Giám đốc điều hành JWC Lab, Tiến sĩ Nguyễn Duy Luân – một nhà khoa học và doanh nhân người Mỹ gốc Việt, đang làm việc với Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh để thực hiện nhiều dự án khoa học – công nghệ và thiết lập các vườn ươm công nghệ trọng điểm, đồng thời đề xuất các chính sách hợp lý nhằm thu hút chuyên gia và khởi nghiệp.
Tuy nhiên, ông Vũ nhấn mạnh rằng vẫn còn tồn tại nhiều rào cản, đặc biệt là các chính sách và khung pháp lý liên quan đến công nghệ mới. Việc thiếu các quy định đầu tư cụ thể cho blockchain, AI hoặc các công nghệ tiên tiến như drone đang ngăn cản doanh nghiệp đầu tư và phát triển trong lĩnh vực này.
Ông kết luận rằng Việt Nam cần tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà khoa học ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trong nước, thiết lập cơ quan giám sát chuyên trách cho các công nghệ mới và thực hiện tầm nhìn cả ngắn hạn lẫn dài hạn để thúc đẩy tiến bộ công nghệ.
